Niecałe trzy dekady temu w Polsce działało ledwie kilkanaście winnic, dziś ich liczba może przekraczać 400. Polskie winnice to już nie tylko miejsca, gdzie produkuje się wino, ale na wzór Francji, Hiszpanii czy Włoch, organizują degustacje, biesiady przy winie, wspólne zbieranie winorośli, kursy enologiczne, sommelierskie, ale także przyciągają samą jakością produkowanego wina, która coraz pozytywniej zaskakuje. Polscy winiarze coraz częściej są doceniani na profesjonalnych konkursach enologicznych.

Trochę historii

Początek polskiego winiarstwa to XII wiek. Pierwsze winnice, najczęściej przy klasztorach i dworach, powstawały w okolicach Krakowa, Krosna, Sandomierza czy Lublina, a także na Śląsku oraz w rejonie Płocka i Włocławka. Winiarskie prosperity trwało do końca XVI wieku, gdy zwiększył się eksport wina z południa Europy. Liczne wojny i zniszczenia w kolejnych stuleciach przyczyniły się do upadku wielu winnic. W efekcie, chociaż jeszcze przed 1939 rokiem funkcjonowało w Polsce sporo niewielkich winnic, to po 1945 roku zostało ich tylko kilka. W nowym powojennym ustroju w okolicach Zielonej Góry i na Dolnym Śląsku doprowadzono do upaństwowienia gospodarstw winiarskich na poniemieckich terenach, skutecznie przy tym propagując tanie i łatwo dostępne alkohole owocowe, znane pod szyldem tak zwanych tanich win.

Pierwsze powojenne, profesjonalne winnice powstały na Podkarpaciu, z czasem pojawiły się w kolejnych regionach dzięki czemu na polskie południe wróciła utracona przed wiekami kultura winiarska. Rozkwitła w pełni dopiero w XXI wieku, dzięki otrzymanym dotacjom unijnym i samorządowym oraz potrzebom konsumpcyjnym w społeczeństwie, które stawało się coraz bardziej wymagające.

Najważniejsze polskie szlaki winne:

  • Podkarpacki Szlak Winny
  • Małopolski Szlak Winny
  • Szlak winny w okolicach Wisły
  • Sandomierski szlak Winny
  • Dolnośląski Szlak Winny
  • Lubuski Szlak Winny wokół Zielonej Góry.

Najciekawsze winnice, gdzie warto zabrać Gości lub zorganizować degustację:

  • Pałac Mierzęcin Wellness & Wine Resort (Lubuskie)
  • Winnica Kinga, Stara Wieś (okolice Zielonej Góry)
  • Stara Winna Góra, Górzykowo (okolice Zielonej Góry, Lubuskie)
  • Winnica Jaworek (Miękinia okolice Wrocławia)
  • Sztukówka (Podkarpackie)
  • Koziarnia (Podkarpackie)
  • Winnica Sandomierska (Dwikozy, okolice Sandomierza)
  • Winnica Płochockich (okolice Sandomierza)
  • Winnica Turnau, Baniewice (okolice Szczecina)

Najlepszy czas na odwiedzanie winnic to druga połowa maja, a także koniec sierpnia i początek września – tuż przed winobraniem lub w jego trakcie. Schyłek lata jest przy tym dobrą porą na największe branżowe imprezy, takie jak:

  • Międzynarodowe Dni Wina w Jaśle
  • Festiwal Wina w Lublinie
  • Winobranie w Kazimierzu Dolnym
  • Świętokrzyski Festiwal Wina
  • Święto Winobrania w Zielonej Górze.

Niektóre winnice w połowie listopada oferują, na wzór francuski, czeski czy niemiecki, degustacje sfermentowanego młodego wina, nazywanego w innych częściach kontynentu beaujolais nouveau, burčák czy Neuer lub Junger Wein.

Galeria